“Эстони 100” – тэмдэглэл

БНЭстони улс тусгаар тогтнолоо тунхагласны 100 жилийн ойгоо ёслол төгөлдөр тэмдэглэв.

Түүхэндээ Эстоничууд Герман, Дани, Шведийн нэг хэсэг байж иржээ. Хамгийн сүүлд Оросын эзэнт гүрний нэг хэсэг байсан бөгөөд 1918 онд Тусгаар тогтнолоо зарласан юм. Төдий л удалгүй зөвлөлт Оросын дагуул улс болсон байдаг.

1991 он хүрч байж  Монгол улс, Эстони улсын хооронд дипломат харилцаа тогтжээ.

Эстони тусгаар тогтнолоо зарлах хүртэл ямар улсын харьялалд байсныг дорхи слайдаар сонирхолтой үзүүлжээ.

Хүн ам нь 1,3 сая.

Газар нутгийн хувьд Монголоос 35 дахин бага.

Нэг сонирхолтой баримт байдаг нь Монголын түүхэнд холбогдох Барон Унгерн бага, идэр насаа Эстонид өнгөрүүлжээ.

Дэлхийн 2 дугаар дайны үед хүн амтай нь харьцуулбал хамгийн их хохирол амссан үндэстний тоонд эстончууд хамрагддаг. Бараг 10 хүний нэг нь амь үрэгджээ.

Өнөөгийн Эстони улс өндөр хөгжилтэй, нэг хүнд ногдох ДНБ нь Монголынхоос 5 гаруй дахин илүү.

Эстони улс тусгаар тогтнолын 100 жилийн ойн албан ёсны арга хэмжээгээ нийслэл Таллин хотноо, мөн хоёрдахь том хот Тарту-д тэмдэглэв. Сонирхолтой нь Тарту хотод Эстонийн Дээд шүүх, Боловсрол, шинжлэх ухааны яам нь байрладаг.

Туг мандуулах, цэцэг өргөх, цэргийн парад зэрэг үйл явдал болж өнгөрөв. Энэ үеэр бидний монголчуудад санаа авмаар олон зүйл байсан. Чухал хэмээн тэмдэглэсэн цөөн боловч чухал санааг хуваалцья.

 

• Эстони улсыг газар нутгийн хувьд жижигхэн, цөөхөн хүн амтай гэдэг. Гэвч энэ бол биднийг улам үнэ цэнэтэй болгож байна. Эстони бол ховорхон улс, Эстоничууд ховорхон ард түмэн.
• Эстони улсын амжилтын түлхүүр нь эстончуудын боловсролын чадамж мөн.
• Эстончууд цөөхөн. Гэвч бид нэгэн том өрх гэр.
• Эстончууд бид тусгаар тогтнолынхоо төлөө  зэвсэг барьж явсан, гэвч түүнээс илүүтэйгээр Европдоо хамгийн эртнийд тооцогдох, соёл, уламжлалаа хадгалан хамгаалж ирсэн.
• Эстони бол хаагдмал түгжигдмэл улс биш. Эстони бол нээлттэй нийгэм. Ингэхдээ бид оюун ухаанд түшиж байна. Оюунлаг нээлттэй байх нь бидний өнгөрсөн түүх, өнөөгийн амжилт, ирээдүйдээ итгэлтэй байгаагаас үүдэлтэй юм.
• Эстони бол  дэлхийд төрийн шилдэг засаглалтай орны нэг гэж тооцогддог. Тиймдээ ч Эстони улсыг “и-засаглал” гэсэн нэрээр таньдаг.
• Бид баян тансаг орон байх албагүй. Бид хүн арддаа анхаарал тавьдаг орон байх ёстой. “Бусдаас илүү чухал нэг ч хүн байх ёсгүй”
• Эстони улс шинэ зуунтайгаа золгож байна. Эх эстони хэл, соёл, боловсролд тулгуурласан бидний явах чигийг заах луужин бидний гарт байна.

Эстони улсын тусгаар тогтнолын 100 жилд зориулж 13 дугаар зуунд суурь нь тавигдаж олон дахин сүйтгэгдэж байсан Пайде хотноо нэгэн сүмд залбирал үйлдсэн бөгөөд энэ үеэр Ерөнхийлөгч, парламентын гишүүд, Засгийн газрын гишүүддээ зориулж залбирч байгаа нь өнөөгийн монголчуудад тунчиг содон харагдахаар байлаа.